Om te beginnen is de boilie in Engeland ontstaan en is hedendaags het meest gebruikte karperaas onder de karpervissers geworden. Een boilie is in het algemeen een rond balletje ( kan natuurlijk ook afwijkende afmetingen hebben) “deeg”wat gekookt moet worden om er voor te zorgen dat het balletje een harde buitenlaag krijgt.
Het woord ‘boiled’ betekend in Engeland gekookt, zo is de naam boilie ontstaan. Doordat er een harde laag aan de buitenkant zit kan de witvis je niet meer pesten om het aas op te eten wat voor de karper bedoeld is. De karper daarentegen kan de boilie makkelijk kapot krijgen. Met de boilie kan je gerichter op karper vissen zonder te veel last te hebben van andere vissoorten.
Boilies kunnen bestaat uit een combinatie van melen, eieren, geurstoffen, smaak stoffen en water. Door dit alles goed met elkaar te mengen, ontstaat er een deeg mengsel. Hier gaat men balletjes van maken door middel van handige en verschillende apparatuur, na het koken van de deegballetjes ben je in het bezit van boilies.
Je kunt boilies in verschillende maten maken of verkrijgen. 10 mm is de kleinste, het grootste formaat is moeilijk te zeggen, er zijn mensen die
met boilies vissen van 2,5 cm en groter. Het gemiddelde zal ongeveer op 18 mm a 20 mm liggen. In Nederland zijn we vaak geneigd om meer met kleinere dan met grotere boilies te vissen.
Omdat karpers verschrikkelijk goed ruiken en de smaken kunnen waarnemen, is een boilie die met de juiste verse producten gemaakt zijn een lekkernij, deze boilies hebben meestal de voorkeur.
Bij natuur eten karpers dierlijk en plantaardig voedsel, wat hij in zijn bek krijgt dat niet verteerd kan worden spuwt hij met het grootste gemak weer uit. Dus ook een slechte of oude boilie!
Wat ook belangrijk kan zijn is de kleur van de boilie, vroeger dacht men dat de karper geen kleur kon waarnemen, tegenwoordig denkt men anders hierover. Tegenwoordig is de kleur zeker een belangrijke factor in de hele boilie makerij.
Bij het ontwikkelen van de boilies is door verschillende fabrikanten rekening gehouden met alle seizoensinvloeden. Er is bijvoorbeeld rekening gehouden met verschillende aspecten zoals verteerbaarheid en de mate van verzadigingsgevoel van het voedsel, dit zorgt er voor dat de boilie ongeacht het seizoen uitstekend kan presteren. Zeker in de koude tijden is de verzadiging snel bereikt bij de karper.
In de loop van de jaren is er veel geleerd over de boilie en zijn sommige karpervissers ware chemici geworden. Zij houden rekening met welk product zij werken, bij het koken van de boilies kan het zijn dat de kracht van de attractor te veel gereduceerd word. Worden de aminozuren bijvoorbeeld niet afgebroken, moeten we deze niet na sprayen bij het drogen van de boilie. Er zijn zo veel punten waar je tegenwoordig op kan gaan letten, dat komt alleen maar door de toegenomen kennis van de producten die gebruikt worden.
Je moet bij een boilie maken altijd letten of de ingrediënten die je bij de hengelsportzaak koopt wel vers zijn en niet te vergeten dat de kwaliteit goed is. Het is altijd goed om je boilies donker en koel te bewaren, in vriezen kan natuurlijk ook.
Welke boilie je nu moet kiezen is zo moeilijk te zeggen, ze zijn er in alle soorten en maten anders kan je ze zelf wel maken, maar ook de keuze welke je boilie je gebruikt hangt af van het jaargetijde en de water temperatuur. Om je het gemakkelijk te maken, ook het water zelf kan veel van grote invloeit hebben welke soort boilie je moet gebruiken, wordt er veel gevist op karper, is het water gezond, is er voldoende voedsel aanwezig, zijn er veel karpervissers aanwezig, word er veel gevoerd enzovoort.
- In de zomer maakt het vaak niet uit waar je mee zit te vissen, op sommige wateren ontstaat er soms een echte vreet partij.
- In de lente kan je het beste licht verteerbaar voedsel nemen.
- De herfst is de allerbeste tijd om te gaan karperen, ze gaan zich volvreten om de reserves op te bouwen voor de aankomende winter. Gebruik dan in deze perioden alleen voedingsrijke boilies.
- Dan zijn we beland in de winter, de karper heeft bijna geen voer nodig, dus de boilie moet echt licht verteerbaar zijn. Omdat de karper in de winter zeker niet de gehele dag aan het azen is, maar korte periodes, is het goed om de boilie goed op te laten vallen.
Karpers zijn in een zachte winter relatief nog actief, waarbij gesteld moet worden dat het voedsel aanbod laag is. Door de ingebouwde reserves komen de karpers de winterperioden makkelijk door.Het metabolisme draait bij sommige karpers op een klein pitje door en blijven de karper vaak door azen. Dit kan onder andere komen door voedselconcurrentie. Hierdoor zal de boilie aangepast moeten worden omdat de karper in deze perioden al snel vol zit.
Ook moet je rekening houden met het normale voer wat je gebruikt. Vele mensen voeren bijvoorbeeld tarwe maar die kunnen zeker bij lage temperaturen niet verteerd worden door de karper. Koken is echt de beste remedie, zetmeel en suikers komen dan vrij en zijn makkelijk verteerbaar bij lage temperaturen.
Zelf een boilie maken
Veel mensen denken dat zelf een boilie maken goedkoper is, dit is niet altijd waar!
Voor de één is het maken van boilies vanzelfsprekend, voor de ander kan het een regelrechte ramp zijn. Ook kunnen zelf gemaakte boilies veel gezonder zijn voor de karper, vooral als je zelf geen conserveringsmiddelen in de boilie gebruikt om ze langer te kunnen bewaren.
Ten eerste welke recept gebruik je, daar moet je het eerste aan denken.
Welke ingrediënten je ook besluit te gaat gebruiken, gebruik ze zo vers mogelijk.
Elk recept dient uit een basis mix te bestaan, zeg maar ongeveer 70 a 75 procent van de totale mix, de basis mix zal eigenlijk bestaan uit algemene bestandsmiddelen zoals; maïsmeel, tarwemeel, tarwebloem, griesmeel, roggemeel, paneermeel enzovoort. Hiermee kan je zelf oneindig mee experimenteren, totdat je de voor jou ideale mix heb gevonden.
Hieronder een klein opzetje van de mogelijk te gebruiken ingrediënten, dit is een goede opzet er zijn echter wel honderden goede variatie mogelijkheden.
Binders voor in de boilie
Aardappelzetmeel maximaal 15 procent
Maïs zetmeel maximaal 5 procent, goed om de koolhydraten te verhogen, en extra bindkracht.
Calcium caseïnaat maximaal 25 procent, een waanzinnige binder.
Caseïne maximaal 25 procent, een perfecte binder.
Lactalbumine maximaal 15 procent, een goed bindmiddel zeker als er in de mix geen andere bindende ingrediënten bevat.
Bulk producten ( De basis van de boiliemix)
Griesmeel maximaal 40 procent, goede binder maar ook een perfecte harder, misschien wel het populairste bulk product.
Maïs meel maximaal 40 procent, goed bulk product, harding en binding is goed te noemen.
Polenta maximaal 40 procent, de griesmeel van maïs.
Boekweitmeel maximaal 25 procent, goedkoop bulk ingrediënt maar een slechte binder. Goed te gebruiken samen met tarwe of maïs gluten.
Biggenmeel maximaal 25 procent, goedkoop bulk ingrediënt
Polentabloem maximaal 50 procent, het heeft geen voedingswaarden.
Tarwe griesmeel maximaal 35 procent, prachtig bulk ingrediënt.
Kuiken opfokmeel maximaal 40 procent, hard ook goed uit en verwerkt soepel.
Wouwbloem maximaal 40 procent
Beendermeel maximaal 25 procent, heeft wel een slechte voedingswaarde, maar een speciale geur waar karpers gek op zijn, combineren met producten met een hoog koolhydraat gehalte zou een goede keuze zijn.
Voor in de winterboilies te gebruiken
Melkpoeder maximaal 25 procent, goed water oplosbaar.
Vismeel predigested maximaal 25 procent
Beschuitmeel maximaal 15 procent
Je begrijp het al, er bestaan natuurlijk honderden soorten ingrediënten die je zou kunnen gebruiken.
Vraag na bij andere karper vissers, kijk op internet en elke goede hengelsportzaak kan je er ook bij helpen om tot een goede mix te komen.
Voor elk recept wat je gaat maken is het verstandig om eerst een proefmix te maken van een paar honderd gram. Anders heb je geen speelruimte om te experimenteren en mocht het onverhoopt niet kloppen of gewoon niet draaien dan verspil je niet te veel kostbare ingrediënten.
Wat makkelijk is om mee te beginnen is dat je uitgaat van 1000 gram totale mix, dan kan je gemakkelijk alles berekenen. Ook moet je er op letten dat er niet meer dan 40 procent vetten in je mix zit anders heb je geen binding genoeg en kan je boilie uit elkaar vallen.
Je hebt nu een basis mix van 70 a 75 procent, maar er moet nog meer bij om de karpers over de streep te trekken. Bepaalde melen met een bijzondere aantrekkingskracht, bijvoorbeeld pindameel, bloedmeel enzovoort. Ook smaakversterkers kunnen er bij, een heel bekende smaakversterker is caseïne, dat is een melkeiwit, maar caseïne is ook nog eens de beste “ harder” van de boilies.
Caseïne wordt zacht in heet water, eenmaal afgekoeld worden de boilies naar gelang hoeveel je er in je mix verwerkt hebt goed hard, als je ze erg lang laat drogen kunnen ze zelfs keihard worden. Je hebt drie gradaties van caseïne, 30, 60 en 90 mesh dat duidt de korrel grote aan, hoe grover de korrel hoe harder de boilie!
Wat ook een goede eigenschap van caseïne is, dat het de geurstoffen erg goed vast houd. Verder kan je garnalenmeel, verschillende eiwitpoeders, diverse gemalen vogelzaden, katten en honden brokken en vleesmeel gebruiken. Verder kan je jouw eigen fantasie gebruiken.
Garnalen meel ( pas hier mee op want te veel in de mix, zullen de boilies laten drijven nadat ze gekookt zijn)het soortelijk gewicht van garnalen meel is zeer laag, als je pop ups wilt maken dan zou dit een goed product kunnen zijn.
Je moet wel in de gaten houden welke meelsoorten je gebruikt, want de boilies moet wel makkelijk gedraaid kunnen worden en als het kan, er
ook nog een beetje behoorlijk uitzien. Want een ronde boilie laat zich makkelijker met een werp pijp wegzetten, gebruik je een voerboot dan maakt het niet zo veel uit welke vorm de boilie heeft.
Weeg dan ook alles goed op een weegschaal af en noteer de gewichten van elk ingrediënt wat je gebruikt in de mix, om zo later als de boilies succesvol blijkt te zijn, weer precies het zelfde te kunnen maken.
Een voorbeeld van een keukenweegschaal die je kan gebruiken.
Als alles klaar is, dan het geheel goed door elkaar mixen. Als de mix klaar is dan kan je een paar honderd gram apart leggen voor als je pup ups wilt gaan maken. Dan moeten er eieren in verwerkt worden. Dat kan moeilijk zijn! Hoeveel moet je nu gebruiken?
Pak gewoon een grote emmer of iets dergelijks, waar je de mix in kan strooien en waar je gemakkelijk met je handen in kan om de deeg te kneden. Pak bijvoorbeeld 10 eieren en mix die in een aparte kom goed door elkaar dan krijg je een mooie eieren struif, hier kan je eventueel geur en smaak stoffen in verwerken als je dit wilt. Giet nu langzaam het eieren struif in de mix emmer en onder het kneden giet je net zo lang eieren struif in de emmer tot het mengsel een lekkere homogene bol is geworden.
Als je geur of smaakstoffen toevoegt lees dan vooral de beschrijving op het flesje! Een flavour is in de meeste gevallen te geconcentreerd en dus veel te scherp / sterk, je kan bij verkeerd gebruik de mix compleet bederven. Je kan ook gewoon in de supermarkt gaan kijken, daar zijn vele geur en smaak producten te koop voor een redelijke prijs.
Natuurlijk kan je ook een visolie die je in de supermarkt koopt toevoegen, ook hier kan je lekker erop los op fantaseren en proberen. Ook hier moet je natuurlijk op passen dat je niet te veel olie gebruikt want dan wordt de mix te klef en kan je het niet draaien, een regel is, meer olie minder eieren. Als je een smaakversterker wil toevoegen kan je het beste gewoon keukenzout gebruiken, dit is de simpelste smaakversterker en de goedkoopste!
Het kan ook zijn dat het deeg te droog is geworden, gewoon wat water toevoegen en alles goed kneden en klaar is keer.
Het deeg is klaar, niet te hard, niet te zacht, niet te droog en niet te nat. Leg van te voren twee wat vochtige handdoeken klaar. De eerste handdoek heb je nodig is om de worstjes die je klaar hebt gemaakt er op te leggen en de tweede is om over de worsten te leggen om uitdroging te voorkomen.
Breek eerst van de homp deeg stukjes af die je denkt nodig te hebben voor een “worst” te maken.
Al die hompen leg je even op de licht natte handdoek die je al klaar hebt liggen. Bepaal nu welke maat boilie je wilt gaan maken en pak daarbij het behorende boilie tafeltje of roltafeltje. Smeer het roltafeltje lichtjes in met bijvoorbeeld maïs olie om plakken te verkomen.
Het zou kunnen zijn dat het deeg is te nat is om te draaien, geen probleem dan strooi je wat van de mix die je apart voor de pup ups heb gehouden op het roltafeltje. Vervolgens rol je elke homp met de hand tot er een worstje ontstaat die ongeveer de diameter heeft als de boilie die jij wilt gaan maken. Hier geld oefening baart kust! Op de beschrijving van de rolplant staat meestal hoe je een worst kan krijgen die perfect op de rolplant past. Leg het deeg op een tafel of een plank, pak dan de roltafel en legt de onderkant van de rolplant die je gebruikt ( niet in de gleuven) over je deeg heen, en beweeg heen en weer neer to het deeg mooi glad en rond is, leg vervolgens de worsten op de onderkant van de boilie tafel diagonaal op de gleuven neer. Pak dan de bovenkant van de rolplank en leg deze op de onderkant neer. De worstjes zullen nu in verschillende kussentjes bestaan, druk op de bovenkant en terwijl je heen en weer beweegt met de rolplank druk je steeds iets harder. Nu ontstaan er echte boilies! Dit herhaal je tot alles klaar is.
Je kan als je wat meer ervaring hebt opgedaan ook een boiliespuit gebruiken die bij de hengelsport winkelier te koop is. Dat bespaart een hoop tijd als je veel boilies moet gaan maken.
Nu moeten de boilies gekookt gaan worden, gebruik een oude pan want sommige boilies stinken zo erg dat je later er echt niet uit wilt eten, en waarschijnlijk is de vrouw des huis daar ook niet zo blij mee, dus een oude pan of een oude frituurpan kan ook.
Brengt het water aan de kook en als het kookt dan kan je een paar boilies toevoegen, niet te veel in het begin, als je genoeg ervaring gaat krijgen dan wijst alles vanzelf. Zodra de balletjes boven komen drijven dan kan je ze er uit halen, dit zal meestal tussen de twee en vijf minuten zijn, dit ligt er aan hoeveel balletjes je er in heb gegooid en welke melen je gebruikt hebt. Je kan ze met een handzeef eruit halen, laat de boilies in een zeef eerst goed uitlekken en leg ze vervolgens op een droge handdoek, nog mooier is een droogrek die te koop zijn in een hengelsportwinkel. Als het water niveau in de pan te laag is geworden dan kan je gewoon wat water toevoegen, wacht dan wel weer tot het water kookt voordat je weer boilies in de pan gaat gooien.
Als de complete mix gedraaid en gekookt is dan moeten ze gedroogd worden. Het is erg belangrijk dat de boilies goed drogen, liefst niet op elkaar stapelen maar mooi los van elkaar op een speciaal droogrek wat in de winkel te koop is of anders een handdoek. Tijdens het drogen zullen de boilies steeds meer uitharden tot ze een hardheid hebben gekregen die je nodig hebt om er mee te gaan vissen. Laat de boilies liefst een dag drogen in een goed geventileerde ruimte.
Als je wil kan je ze invriezen voor later, bijvoorbeeld als je een voercampagne wil gaan starten of wanneer je in het buitenland wilt gaan vissen of op een betaalwater. Je kan ze dan ingevroren meenemen en op je visplek in een boilie netje ophangen zodat ze goed kunnen drogen.
Sommige mensen zeggen wel eens, ach ik voer mijn ingevroren boilies zo in het water! Prima dat kan maar realiseer wel dat de wind of stroming in staat zijn de boilies niet op de plek neer te laten komen waar jij ze misschien zou willen hebben, want het duurt natuurlijk even eer de boilies ontdooid zijn en naar de bodem zinken. De wind of stroming nemen met gemak je boilies een paar honderd meter verder mee.
Voor de mensen die wel zelf boilies willen draaien maar toch wat moeite hebben met het kiezen van de juiste ingrediënten, is er in de hengelsportzaak ook kant en klare mix te verkrijgen. Dan behoef je alleen nog maar geur en eventueel smaak stoffen aan toe te voegen en rollen maar.
Zelf pup ups maken
Om deze te verkrijgen dan kan je het beste de zelfde ingrediënten gebruiken als van je aas en voer boilie, met dit verschil dat je er een ingrediënt in gebruikt wat een licht soortelijke massa heeft. Sodium caseïnaat of te wel Natrium Caseïnaat is misschien wel het beste wat je kan gebruiken. Garnalen meel kan je ook gebruiken, maar alleen als je in de mix waar je boilies van gemaakt hebt ook deze meel gebruikt hebt. Wel even testen hoeveel je er in moet doen.
Je kan ook de boilie die gedroogd is in de magnetron doen, en drijven zullen ze. Je kan ook een stukje kurk in je boilie rollen en dan koken, dat werkt ook altijd nog. Ook hiermee kan je genoeg experimenteren.